در دنیای رمزارزها، سرعت و مقیاس‌پذیری تنها buzzword نیستند، بلکه نیازهای بقا هستند. در حالی که اتریوم به عنوان لایه تسویه برای مالی غیرمتمرکز (DeFi) تسلط خود را ادامه می‌دهد، NFT بازارها و اکوسیستم‌های بازی، مسدودیت‌های هزینه‌های بالای گس و سرعت پایین تراکنش‌ها در کانون توجه باقی مانده است. راه حل؟ شبکه‌های لایه ۲ (L2). در میان آن‌ها، دو خانواده از رولاپ‌ها، رولاپ‌های خوش‌بین (OP) and رولاپ‌های دانش صفر (ZK)به عنوان رقبای پیشرو ظاهر شده‌اند. هر دو قدرت مقیاس‌پذیری هستند، اما در مدل‌های امنیتی، نهایی‌سازی تراکنش و از همه مهم‌تر، تجربه کاربری (UX) تفاوت دارند.
با ورود به سال ۲۰۲۵، سؤال بزرگ تنها این نیست که کدام L2 هزینه‌های کمتری یا سرعت‌های بیشتری را ارائه می‌دهد. میدان واقعی جنگ این است که چه کسی می‌تواند بدون به خطر انداختن امنیت یا غیرمتمرکزسازی، بهترین UX را ارائه دهد.. این نبرد بین رولاپ‌های OP و ZK است.
۱. رولاپ‌ها چه هستند و چرا مهم هستند؟
اتریوم حدود ۱۵-۲۰ تراکنش در ثانیه (TPS) پردازش می‌کند، در حالی که تقاضا اغلب بیش از هزاران تراکنش در ثانیه است. رولاپ‌ها این موضوع را با جمع‌آوری تراکنش‌ها خارج از زنجیره و سپس ارسال داده‌های فشرده به اتریوم حل می‌کنند.. این رویکرد هزینه‌ها را کاهش می‌دهد و خروجی را افزایش می‌دهد در حالی که امنیت لایه پایه اتریوم را حفظ می‌کند.
رولاپ‌های خوش‌بین (OP): فرض کنید تراکنش‌ها به طور پیش‌فرض معتبر هستند، اما یک پنجره چالش ۷ روزه برای اثبات تقلب وجود دارد. مثال‌ها: Arbitrum، Optimism، Base.
رولاپ‌های ZK (ZK): از اثبات‌های رمزنگاری پیشرفته (اثبات‌های دانش صفر) برای تأیید فوری اعتبار تراکنش قبل از ارسال به اتریوم استفاده می‌کنند. مثال‌ها: zkSync، Starknet، Polygon zkEVM.
۲. رولاپ‌های خوش‌بین، قدرت در آشنایی
رولاپ‌های خوش‌بین به سرعت به خاطر سازگاری با EVM و دوستانه بودن برای توسعه‌دهندگان مورد پذیرش قرار گرفتند..
- مزایا:
مهاجرت آسان برنامه‌های موجود اتریوم.
لیکیودیتی عمیق و اکوسیستم قوی (آربیتوم و اپتیمیزم به صورت ترکیبی بیشترین ارزش قفل شده L2 (TVL) را در اختیار دارند).
پیچیدگی پایین‌تر در مقایسه با رمزنگاری ZK که سرعت ورود به بازار را افزایش می‌دهد.
- معایب:
تاخیر در برداشت (تا ۷ روز مگر اینکه از پل‌های نقدینگی استفاده شود).
وابستگی به چالشگران خارجی برای جلوگیری از تقلب.
فشار UX برای تازه‌واردانی که انتظار نهایی فوری دارند.
با وجود این معایب، رولاپ‌های خوش‌بین قابل اعتماد بوده‌اند. تا اواخر ۲۰۲۴، آن‌ها همچنان انتخاب پیش‌فرض برای بسیاری از کاربران خرده فروش و نهادی هستند،به لطف ادغام قوی با مبادلات بزرگ، کیف‌پول‌ها و پروتکل‌های DeFi.
۲. رولاپ‌های ZK، دقت از طریق رمزنگاری
رولاپ‌های ZK نمایانگر نوآوری‌های برتر در مقیاس‌پذیری بلاکچین هستند. آن‌ها به اثبات‌های اعتبارمتکی هستند، رمزنگاری ریاضی که یک دسته از تراکنش‌ها را قبل از اینکه به اتریوم برسد، به عنوان صحیح تأیید می‌کند.
مزایا:
برداشت‌های تقریباً آنی (دقیقه، نه روز).
مدل امنیتی قوی که به چالش‌های تقلب متکی نیست.
امکان ویژگی‌های حریم خصوصی از طریق zk-SNARKs و zk-STARKs.
- معایب:
پیچیدگی در توسعه (ساخت zkEVMها نیازمند منابع است).
سازگاری محدود با EVM تا اخیراً.
هزینه‌های محاسباتی بیشتری برای تولید اثبات، هرچند به سرعت در حال بهبود است.
در سال ۲۰۲۵، رولاپ‌های ZK به سرعت در حال پیشرفت هستند، با zkSync Era، Starknet و Polygon zkEVM که به سمت سازگاری کامل با EVM پیش می‌روند. این موضوع آن‌ها را برای توسعه‌دهندگانی که قبلاً رولاپ‌های OP را ترجیح می‌دادند، جذاب‌تر کرده است.
۳. عامل UX، جایی که نبرد واقعی قرار دارد
برای کاربران، سرعت و هزینه‌ها مهم هستند، اما UX تعیین‌کننده پذیرش. بیایید رولاپ‌های OP و ZK را از منظر UX مقایسه کنیم:
۳.۱ سپرده‌ها و برداشت‌ها:
- OP: سپرده‌ها سریع هستند، اما برداشت‌ها معمولاً شامل یک انتظار ۷ روزه هستند. راه‌حل‌هایی مانند پل‌ها تأخیرها را کاهش می‌دهند اما پیچیدگی را اضافه می‌کنند.
- ZK: برداشت‌ها تقریباً آنی است، که یک مزیت بزرگ UX است.
۳.۲ ادغام کیف‌پول:
- OP: در کیف‌پول‌هایی مانند MetaMask، Coinbase Wallet و Trust Wallet به طور گسترده‌ای پشتیبانی می‌شود.
- ZK: در حال جذب توجه است، اما برخی موانع UX هنوز وجود دارد (تغییر شبکه دستی، نام‌گذاری‌های ناآشنا).
۳.۳ پل زدن دارایی‌ها:
- OP: اکوسیستم پل بالغ، اما هنوز فشار UX وجود دارد.
- ZK: پل‌ها کمتر هستند اما در حال بهبود هستند، با برخی ادغام‌های بومی امیدوارکننده در حال پیشرفت.
۳.۴ نهایی‌سازی تراکنش:
- OP: نهایی‌سازی احتمالی، تراکنش‌ها ممکن است در طول دوره دعوا به چالش کشیده شوند.
- ZK: اثبات اعتبار آنی احساس امنیت قوی‌تری را برای کاربران فراهم می‌کند.
۳.۵ هزینه‌های گس:
- هر دو OP و ZK هزینه گس را به طور چشمگیری نسبت به اتریوم کاهش می‌دهند. هزینه‌های ZK به دلیل بهبود در سیستم‌های اثبات در حال کاهش است.
به طور خلاصه: ZK در سرعت و امنیت پیروز است،در حالی که OP در بلوغ اکوسیستم و سهولت ورود پیشتاز است..
۴. پذیرش اکوسیستم، اعداد دروغ نمی‌گویند
تا اوایل ۲۰۲۵:
- رولاپ‌های خوش‌بین با بیش از ۶۰٪ از TVL L2 تسلط دارند، که توسط آربیتوم (~۴۰٪) و اپتیمیزم (~۱۵٪) هدایت می‌شود.
- رولاپ‌های ZK به سرعت در حال رشد هستند، با zkSync و Starknet که توجه چشمگیری از توسعه‌دهندگان و تأمین مالی معطوف کرده‌اند.
پروژه‌های DeFi مانند Uniswap و Aave در هر دو اکوسیستم مستقر هستند، اما پلتفرم‌های NFT و پروژه‌های بازی به تدریج به دنبال رولاپ‌های ZK برای تراکنش‌های کوچکتر و ارزان‌ترهستند. در سوی تبادل، پلتفرم‌هایی مانند MEXC در حال گسترش فهرست پروژه‌های متمرکز بر ZK هستند، که علاقه جامعه را برجسته می‌کند و نشان می‌دهد که توجه نهادی به سمت زیرساخت‌های ZK در حال تغییر است.
۵. چشم‌انداز توسعه‌دهنده
از لنز یک سازنده:
- قوت‌های OP: وصل و بازی با ابزارهای اتریوم؛ حداقل بازسازی کد.
- قوت‌های ZK: ویژگی‌های پیشرفتهای مانند تراکنش‌های حفظ حریم خصوصی و هم‌پیوستگی در چندین اکوسیستم ZK را باز می‌کند.
در حالی که OP یک مسیر مهاجرت هموار ارائه می‌دهد، ZK در حال پایه‌گذاری برای برنامه‌های نسل بعدی است که فراتر از DeFi ساده و به حوزه‌هایی مانند هویت دیجیتال و پرداخت‌های محرمانه می‌پردازد.
۶. روندها در سال ۲۰۲۵: آینده پیش رو
- همگرایی حاکم خواهد بود. L2ها در سیلوها وجود نخواهند داشت. انتظار داشبوردهای واحد، تجرید کیف‌پول‌ها و مسیردهی نقدینگی متقابل رولاپ برای ساده‌سازی UX را داشته باشید.
- تجرید گس کاربران ممکن است دیگر نیازی به نگه‌داشتن ETH برای گس نداشته باشند. برنامه‌ها می‌توانند گس را تامین کنند یا به کاربران اجازه دهند با استیبل کوین‌ها پرداخت کنند و فرآیند ورود را ساده‌تر کنند.
- شتاب ZK سیستم‌های اثبات سریع‌تر (zk-SNARKs، zk-STARKs) هزینه‌ها را کاهش داده و تأییدات را تسریع می‌کنند و مزیت UX OP را کاهش می‌دهند.
- تغییر استراتژیک OP پشته OP اپتیمیزم ممکن است به طور گسترده مورد پذیرش قرار گیرد و رولاپ‌های ماژولار را تقویت کند که آن‌ها را حتی اگر ZK در عناوین پیشتاز باشد مرتبط نگه می‌دارد.
۷. زاویه تبادل، چرا این برای کاربران MEXC مهم است
مبادلاتی مانند MEXC نقش کلیدی در پذیرش عمومی دارند. از طریق:
- فهرست کردن توکن‌های بومی ZK و پروژه‌های اکوسیستم.
- پشتیبانی از سپرده/برداشت سریع L2 (هر دو OP و ZK).
- انتخاب محتوا آموزشی در مورد موارد استفاده L2.
معرفی فهرست‌های متمرکز بر ZK و تلاش‌های آموزشی MEXC نشان می‌دهد که بازار به کجا می‌رود، به سمت زیرساخت‌های مقیاس‌پذیر و دوستانه با UX که کاربران معمولی می‌توانند بدون مشکلی فنی به آن دسترسی پیدا کنند..
۸. چه کسی در نبرد L2 پیروز می‌شود؟
پاسخ صادقانه: این یک بازی صفر-جمع نیست.
- رولاپ‌های خوش‌بین رولاپ‌های خوش‌بین گزینه‌ای مطمئن هستند، که معتبر، یکپارچه و نقدشوندگی دارند.
- رولاپ‌های ZK رولاپ‌های ZK آینده هستند، سریع‌تر، ایمن‌تر و بهتر در راستای چشم‌انداز بلندمدت اتریوم.
در سال ۲۰۲۵، ما شاهد دوره انتقال. OP در پذیرش اکوسیستم پیشتاز است، اما ZK به لطف پیشرفتهای UX و نوآوری‌های رمزنگاری شتاب می‌گیرد. برنده واقعی؟ کاربران. با گرم‌تر شدن رقابت، هر دو رولاپ OP و ZK به تکامل ادامه خواهند داد تا هزینه‌های بهتر، سرعت‌های سریع‌تر و تجربیات هموارتری را ارائه دهند.
۹. نتیجه‌گیری
سفر مقیاس‌پذیری اتریوم همیشه در مورد تعادل بین غیرمتمرکزسازی، امنیت و کارایی بوده است. با رقابت رولاپ‌های OP و ZK در سال ۲۰۲۵، عامل تعیین کننده دیگر صرفاً توان خروجی نیست، بلکه چقدر UX می‌تواند برای یک میلیارد کاربر جدید رمزارز هموارتر شود.رولاپ‌های خوش‌بین قابلیت اطمینان و بلوغ را به ارمغان می‌آورند. رولاپ‌های ZK سرعت و تضمین رمزنگاری را به ارمغان می‌آورند. به همراه، آن‌ها یک اکوسیستم چند رولاپ را شکل می‌دهند که تسلط اتریوم را در بستر Web3 تضمین می‌کند. نبرد L2 تنها در مورد این نیست که چه کسی در سال ۲۰۲۵ پیروز می‌شود، بلکه در مورد ساخت بنیانی برای آینده‌ای غیرمتمرکز است که در آن بلاکچین نامرئی است و UX پادشاه است.
سلب مسئولیت: این محتوا تنها برای اهداف آموزشی و مرجع است و هیچگونه مشاوره سرمایه‌گذاری نیست. سرمایه‌گذاری در دارایی‌های دیجیتال دارای ریسک بالایی است. لطفاً با دقت ارزیابی کنید و مسئولیت کامل تصمیمات خود را بر عهده بگیرید.
به MEXC بپیوندید و همین امروز معامله را شروع کنید!
